A. Dấu hiệu nhận biết khi máy phát hoặc hệ thống sạc bị hư hỏng:
1. Đèn báo ắc quy bật sáng:
Nếu bạn đang lái xe và thấy đèn báo có hình ắc quy bật sáng, thì đó là dấu hiệu của hệ thống sạc hoặc máy phát đã bị hư hỏng. Có thể là do máy phát không sạc cho bình ắc quy và xe đang sử dụng năng lượng của bình ắc quy. Còn nếu đèn báo nhấp nháy thì có thể là do chổi than trong máy phát bị mòn.
2. Động cơ không thể khởi động:
Nếu máy phát không sạc cho bình ắc quy thì điện áp bình sẽ không đủ để khởi động động cơ.
3. Bình ắc quy nhanh cạn nước:
Nếu bình ắc quy bị sạc quá nhiều, nhiệt độ bình ắc quy sẽ tăng cao, gây hao hụt lượng nước trong bình. Và bạn sẽ phải châm nước cho bình thường xuyên và kết quả tuổi thọ của ắc quy giảm xuống.
4. Các đèn sáng mờ:
Nếu bạn thấy đèn pha, đèn nội thất sáng yếu, thì có thể là do ắc quy đang không được sạc, hoặc do các đi-ốt trong bộ chỉnh lưu máy phát bị hư hỏng.
5. Các tiếng kêu trong khoang động cơ:
Hư hỏng ở trục, puli, bạc đạn máy phát sẽ gây ra các tiếng kêu mà bạn có thể nghe thấy khi vận hành xe.
B. Kiểm tra hệ thống sạc:
1. Kiểm tra bằng mắt thường:
Tắt động cơ, mở nắp capô và kiểm tra các chi tiết khác nhau của hệ thống sạc. Kiểm tra xem dây đai dẫn động máy phát có bị mòn hay lỏng, giắc cắm trên máy phát, bulông cố định máy phát có bị lỏng, các điện cực và cọc bình ắc quy có bị oxy hóa hay rỉ sét không.
- Chú ý khi kiểm tra dây đai: bạn cần xem độ căng của dây đai có phù hợp không, bộ tăng đai có hư hỏng không, và xem dây đai có các dấu hiệu như rách, nứt, bong tróc lớp cao su không. Nếu có thì cần thay thế ngay lập tức.
2. Kiểm tra dây điện:
Kiểm tra các dây điện và giắc cắm phía sau của máy phát xem chúng có bị đứt, rỉ sét hay bị ăn mòn không.
3. Kiểm tra tình trạng hệ thống sạc:
Đầu tiên bạn cần kiểm tra điện áp hiện tại của bình ắc quy. Thông thường nếu hệ thống sạc làm việc tốt, điện áp bình ắc quy sẽ nằm trong khoảng 12,4-12,6V. Còn nếu điện áp thấp hơn khoảng này, bạn sẽ cần sạc bình trước khi kiểm tra tiếp.
- Khi không có tải: Bạn cần nhờ 1 ai đó khởi động xe và để động cơ chạy với tốc độ 1000 vòng/phút. Sử dụng đồng hồ đo điện áp bình ắc quy, giá trị điện áp lúc này nên cao hơn điện áp lúc trước từ 0,5 – 2V. Nếu điện áp cao hơn 2V so với điện áp cơ bản thì có thể bình ắc quy đang được sạc quá mức. Nguyên nhân có thể là do bộ tiết chế máy phát hư hỏng.
- Khi có tải cao:Bạn cần nhờ một ai đó khởi động xe và để động cơ quay với tốc độ 2000 vòng/phút. Bật các phụ tải như điều hòa, quạt gió, đèn pha, radio đồng thời đo điện áp trên bình ắc quy. Lúc này giá trị điện áp đo được trên đồng hồ phải cao hơn ít nhất là 0,5V so với điện áp cơ bản. Nếu điện áp không cao hơn thì hệ thống sạc đang hoạt động không đạt yêu cầu, có thể là do bộ tiết chế hư hỏng.
4. Kiểm tra độ sụt áp:
Khởi động xe và nhờ ai đó đạp và giữ bàn đạp ga để động cơ chạy với tốc độ 1500 vòng/phút. Sau đó bật các phụ tải trên xe như đèn, điều hòa, radio…
- Bật đồng hồ về thang đo DCV, rồi đưa que dò màu đỏ và màu đen trên đồng hồ vào lần lượt cực dương của bình ắc quy và chân B+ trên máy phát. Giá trị điện áp nên rơi vào khoảng 0,2V hoặc thấp hơn, nếu cao hơn thì sẽ dẫn đến sụt giảm lượng điện áp sạc cho ắc quy. Bạn sẽ cần kiểm tra lại các kết nối giữa máy phát và bình ắc quy xem có bị lỏng, rỉ sét hay bị ăn mòn không.
- Tiếp theo, lặp lại quy trình nhưng đổi lại, que dò màu đỏ đặt lên vỏ máy phát, que dò màu đen đặt lên cọc âm của bình ắc quy. Độ sụt áp nên nằm ở giá trị 0,05V hoặc thấp hơn. Còn khi cao hơn thì có gì đó đã bị hư hỏng. Khi đó bạn nên kiểm tra nối mass của bình ắc quy có chắc chắn không, và cần siết lại nếu nó quá lỏng